Hugo de Groot ontsnapt in de boekenkist

Hugo de Groot was de grootste (rechts)geleerde van Nederland. Het Handvest van de Verenigde Naties uit 1929 is zelfs op zijn ideeën gebaseerd. Hij stond voor respect en tolerantie.

Vanwege zijn politieke ideeën én geloof werd hij als landverrader gevangengezet. Wel mocht hij blijven studeren en schrijven. Daarvoor kreeg hij regelmatig een kist met boeken, die soldaten bij de familie Daetselaar in Gorinchem ophaalden; later werd die kist terugbezorgd.

Mijn bet-bet-overgrootvader, schipper Johannes, vervoerde vaak de beroemde kist. Op die vroege donderdagmorgen, 22 maart 1621, sjouwen de wachters zich een breuk. “Wat doen jullie toch moeilijk vandaag? Zit Hugo er soms zelf in?”, grapt mijn voorvader. “Verdraaid”, roept een wachter, “het zal toch niet waar zijn?” Snel controleren ze de kist op luchtgaten. Nee, niks bijzonders. “Ach wat, daar past hij toch nooit in.” Nietsvermoedend, vergezeld door Hugo’s dienstmeisje Elsje, zet Johannes koers naar Gorinchem. De regen striemt in z’n gezicht, terwijl de harde wind hen snel naar de overkant blaast.

De kist gaat zoals gewoonlijk naar het huis van koopman Adriaan Daetselaar op de Grote Markt. Maar het vrachtje is vandaag niet gewoon. Die oude veerman had het door: Hugo zit inderdaad in de boekenkist verstopt.

Nu nog zien weg te komen. Jan Lambertzoon, een bevriende metselaar, heeft een idee. “Hier, trek dit metselaarsplunje aan. Niemand die je daarin herkent.”

Door het nu beroemde poortje haasten beide mannen zich naar het veer richting Sleeuwijk. Maar mijn verre oudoom Piet vertikt het om uit te varen. “Ik ga niet, het weer is nu echt te slecht.” “Als je wel uitvaart, heb ik vanmiddag een mooi vrachtje bakstenen voor je”, biedt Jan Lambertzoon aan. Daar gaat Piet wel voor overstag. En zo belandt Hugo toch snel vanuit Sleeuwijk via Antwerpen in Parijs.

Bekijk de video hieronder!